Chỉ nàng trò chuyện cùng tôi...

 

Đọc được trên mạng bản dịch sang Pháp ngữ một bài thơ của Akhmatova (1) có tên là “Âm nhạc” (viết năm 1958, đề tặng nhà soạn nhạc Shostakovich). Tựa đề là vậy, nhưng người đọc nghe ra ở đó những đắng cay, chua chát của thân phận người nghệ sĩ dưới chế độ độc tài toàn trị. Hai thiên tài - hai cuộc đời với những nét tương đồng khá kỳ lạ trong bao nỗi thăng trầm dâu bể của lịch sử; cùng là nạn nhân của bi kịch Xô viết, nên chẳng lấy gì làm lạ trước sự đồng cảm sâu xa mà họ dành cho nhau. Thơ viết tặng Shostakovich, nhưng cũng là thơ Akhmatova viết cho chính mình vậy!

La Musique

 

Il est en elle une flamme miraculeuse,

En sa présence le reste s’estompe.

Elle seule parle avec moi

Quand les autres ont peur de m’approcher.

Quand le dernier ami a détourné ses yeux,

Elle a été avec moi dans ma tombe

Et elle a chanté comme le premier orage

Ou comme si toutes les fleurs se mettaient à parler.

 

Xin được tạm dịch: 

Âm nhạc

 

Có ở đấy một ngọn lửa nhiệm màu

Trong hiện hữu nhạt nhòa của những gì còn sót lại

Chỉ nàng trò chuyện cùng tôi

Khi những kẻ khác sợ hãi giữ mình không dám đến

Khi ánh mắt của người bạn cuối cùng cũng đã lìa bỏ tôi

Nàng vẫn cùng tôi chung một nấm mồ

Cất tiếng hát như cuồng phong, như cơn giông đầu tiên

Như thể tất cả mọi bông hoa trên đời bắt đầu lên tiếng nói.

 

Trần Thanh Sơn (5.2016)

 

(1) Anna Akhmatova (1889-1966): Nữ thi sĩ Nga, một trong những gương mặt xuất sắc nhất của thơ ca Nga thế kỷ 20 (http://www.vanchuongviet.org/index.php?comp=tacgia&action=detail&id=2047) 

(2) Dmitri Shostakovich (1906-1975): Nhà soạn nhạc người Nga và một trong những nhà soạn nhạc nổi tiếng nhất của thế kỷ 20 (http://www.nhaccodien.vn/tabId/70/ItemId/548/TGId/548/Default.aspx)

Ảnh: Trắng trời (Đinh Cường)