Được bạn bè trong cộng đồng mạng chia sẻ cho một opera có chủ đề liên quan đến chiến tranh Việt Nam - Glory Denied - của nhà soạn nhạc lạ hoắc Tom Cipullo. Theo thói quen trước khi nghe một tác phẩm lạ, tôi thường vào wikipedia tìm hiểu chút ít về tác giả của nó, và thế là lòi ra nhạc phẩm này: “Another Reason Why I Don’t Keep a Gun in the House”. Tò mò trước cái tiêu đề đẫm chất văn hóa súng đạn kiểu Mỹ, tôi lại dấn thêm vào youtube tìm kiếm, hóa ra dân chơi nhạc salon Mẽo đã hát um xùm “Another Reason…” từ rất lâu. Lời của tác phẩm thú vị soạn cho piano và giọng hát này được phổ từ thơ của Billy Collins - một hiện tượng thi ca Mỹ, chủ nhân của vô số danh hiệu và giải thưởng thi ca danh giá, từng được tờ New York Times vinh danh là nhà thơ hiện đại được yêu chuộng nhất Hoa Kỳ. Theo đánh giá của giới phê bình, thơ Billy Collins hấp dẫn độc giả bởi tính chất vừa mới lạ vừa gần gũi, vừa châm biếm vừa trữ tình, vừa dí dỏm nhẹ nhàng lại vừa sâu sắc hàn lâm, và như chính ông tự nhận, ông xem sự hài hước trong thơ mình như một cánh cửa mở vào thế giới của những vấn đề nghiêm túc, đó là cánh cửa mà độc giả sẽ kéo ra với sự ngạc nhiên và thích thú. “Another Reason…” có lẽ chứa đựng khá đầy đủ những tính chất vừa được nêu trên của thơ Billy Collins. (TTS – 6.2017)
Lý do khác cho việc vì sao tôi không giữ một khẩu súng trong nhà
Con chó nhà bên sẽ không ngừng sủa.
Nó cứ sủa hoài ở cùng một độ cao cùng một nhịp điệu
như nó vẫn gào lên mỗi khi chủ nó vắng nhà.
Chắc hẳn họ đã bật đèn xanh cho con chó trước khi đi khỏi.
Con chó nhà bên sẽ không ngừng sủa.
Tôi đóng kín bưng mọi cửa sổ nhà mình
mở rõ to một giao hưởng Beethoven
nhưng vẫn cứ nghe tiếng chú cẩu ta nghèn nghẹn cùng tiếng nhạc
sủa, sủa, sủa,
và giờ đây tôi có thể thấy nó ngồi trong dàn nhạc
nghểnh cổ tự tin như thể Beethoven
đã dành hẳn một dàn bè cho tiếng chó sủa.
Khi đĩa nhạc kết thúc cẩu ta vẫn còn sủa tiếp
ngồi ì đó trong nhóm kèn oboa, gấu gấu
mắt đăm đắm dõi theo người nhạc trưởng
đang khiển cẩu ta bằng chiếc đũa chỉ huy dàn nhạc của mình
cùng lúc đó các nhạc công nghiêm cẩn lắng nghe
trong lặng im phần đơn diễn chó sủa độc đáo
đoạn coda vô tận đó cũng lần đầu tiên xác quyết
rằng Beethoven là một nhà sáng tạo thiên tài.
Billy Collins - TTS, dịch (*)
(*) Dịch từ nguyên tác “Another Reason Why I Don’t Keep a Gun in the House” của Billy Collins:
Another
Reason Why I Don't Keep a Gun in the House
The neighbors' dog will not stop barking.
He is barking the same high, rhythmic bark
that he barks every time they leave the house.
They must switch him on on their way out.
The neighbors' dog will not stop barking.
I close all the windows in the house
and put on a Beethoven symphony full blast
but I can still hear him muffled under the music,
barking, barking, barking,
and now I can see him sitting in the orchestra,
his head raised confidently as if Beethoven
had included a part for barking dog.
When the record finally ends he is still barking,
sitting there in the oboe section barking,
his eyes fixed on the conductor who is
entreating him with his baton
while the other musicians listen in respectful
silence to the famous barking dog solo,
that endless coda that first established
Beethoven as an innovative genius.
Billy Collins
Ảnh: From "Retrato IV" (Joan Miro)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét