Tiếng chim hót

 

 

Buổi trưa bất chợt nghe tiếng chim hót từ những rặng cây phía bên kia vườn thoảng lại. Tiếng hót đơn lẻ, từng tiếng một như những hòn sỏi cứ đều đặn ném xuống vũng trưa im, gợi nhớ những trưa xa xôi trong khu vườn cũ ngôi nhà vùng ngoại ô thời hai mươi tuổi, những trưa oi bức nằm thiu ngủ dưới bóng râm những gốc trâm già, nghe ngoài bờ kênh róc rách tiếng con nước xuống, thi thoảng gió ngoài đồng xa thổi về mang theo mùi rơm rạ lẫn với mùi bùn, mùi cỏ mục nồng nã, và tiếng chim, cũng khắc khoải từng tiếng một, như vọng về từ cổ độ… Lại nhớ câu hát diễu nhại một bài ca nổi tiếng những năm đầu thập niên 1980 đám trẻ hay cà rỡn gào lên như một thứ đồng dao: “Chim kêu, chim kêu nghe buồn thấy mẹ, chim kêu hoài chết mẹ nghe chim…”. Mẹ tôi bảo câu hát nhại này chắc là do mấy ông sĩ quan học tập cải tạo chế ra, chiều tù mà nghe tiếng chim kêu thì buồn không chịu nổi. Chẳng hiểu sao mẹ tôi lại có liên tưởng lạ lùng như thế! Cũng có thể, bà có lý! Bầu khí buồn bã chung của số phận rất nhiều gia đình miền Nam những năm tháng ấy thường dẫn người ta đến với những suy diễn theo chiều hướng bi quan như vậy. Mà thật, nghe tiếng chim kêu những buổi xế chiều thì đúng là thảm não, chiều-chiều-chim-vịt-kêu-chiều thì vui cái nỗi gì…

 

Cổ thi viết “Đả khởi hoàng oanh nhi/ Mạc giao chi thượng đề”. Đánh đuổi con chim oanh vàng đi, đừng cho nó hót trên cành nữa! Chim hoàng oanh, mi hót oang oang làm tan tành giấc mộng đến Liêu Tây cùng người yêu quý của ta! Tiếng chim, biểu tượng cho mùa xuân, cho niềm vui niềm hạnh phúc đôi khi lại trở thành một hình phạt đối với con người là vậy. Tôi cũng có một khúc hát nhỏ dựa trên cái cảm xúc kiểu… chim-kêu-nghe-buồn-thấy-mẹ này! Tiếng chim hót - khúc hát viết cho những trưa nằm chết giấc với nỗi buồn, nghe vườn trưa tiếng chim thảng thốt kêu vang những nỗi niềm ly tán. Ôi những tháng ngày mà bạn bè gặp nhau hôm nay chưa biết chừng có còn gặp lại ngày mai, đại dương nuốt trửng không bao nhiêu bạn bè, người quen biết của tôi, và chia tay ngày đó, một lần có thể là vĩnh viễn… Bài hát viết rồi xếp vào ngăn kéo, như tất cả những bài hát của tôi thời gian ấy. Phải đến gần 15 năm sau, trong một chương trình giới thiệu ca khúc dành cho các tác giả trẻ ở Quán Nhạc sĩ, bài hát mới được trình bày lần đầu với giọng ca Mỹ Lệ. Khi biên tập để in vào tập giới thiệu ca khúc mới của Hội Âm nhạc, NS. Phạm Trọng Cầu bảo tôi: “Bài hát được lắm, nhưng sao con không thử bỏ bớt đi một dấu bémol ở đoạn B cho câu nhạc sáng lên, để hiệu ứng của nốt si-bémol sau đó sẽ đắt giá hơn”. Lúc ấy, tôi đồng ý, vì tôn trọng bố Cầu nhiều hơn là vì bị thuyết phục bởi ý tưởng âm nhạc của ông. Vậy nên, tiếng-chim-hót của tôi sau này vẫn giữ lại nguyên 2 dấu bémol như được viết lúc ban đầu.

 

Trưa nay, nghe tiếng-chim-hót bất chợt nhớ đến một tiếng-chim-hót. (TTS - 12.2017) 

 

 

Tiếng chim hót

                          Nhạc và lời: Trần Thanh Sơn

 

Một tiếng chim rời

Thảng thốt bên đời

Tưởng lại mùa xuân trong ta rụng rơi

Người đã xa vời

Giọt nắng lưng trời

Một đường chim bay nói không nên lời…

 

Này tiếng chim cười

Là nét môi người

Ngọt như mùa xuân vẫn còn đây chưa từng phai

Nắng trưa huy hoàng bay, bay mãi trong ta

Tiếng chim rơi còn rơi, rơi buốt trong ta

 

Còn xuân bên trời

Người đã xa vời

Một đường chim bay khuất nơi chân trời…

 

 

 

 

Note: Tìm thấy trong tủ đĩa một CD của Hãng phim Giải phóng (chẳng nhớ được thực hiện năm nào) có ghi âm Tiếng-chim-hót với giọng ca Vân Khanh. Định đưa lên blog kèm với bài viết thì hỡi ôi, mở ra CD chỉ còn cái bìa, còn ruột đĩa thì đã lạc đi đâu từ lúc nào rồi! 😕

Ảnh: From "Bird Garden" (Paul Klee)